In
de kranten woedt de afgelopen dagen een polemiek rond 'De grote Donorshow'. Het
gaat om een spelprogramma op BNN, een Nederlandse private zender, waarbij de
kijkers per sms adviseren wie van drie nierpatiënten de nier krijgt van een
terminaal zieke kankerpatiënte. BNN zegt die show op te zetten om die discussie
rond de beperkte beschikbaarheid van donornieren op de agenda te krijgen en
omdat de oprichter van de zender blijkbaar aan een nierinsufficiëntie gestorven
is. Vraag is natuurlijk in hoeverre hier weer de grenzen van de goede smaak of
de ethiek worden opgeschoven, tot jolijt van de kijker en de aandeelhouders van
de zender ...
Enerzijds
lijkt het opzet echt wansmakelijk. Patiënten worden te kijk gezet en tegen
elkaar uitgespeeld. Hoewel een en ander natuurlijk ook afhangt van hoe het
gebracht wordt. Maar het is moeilijk daar nu al iets zinnigs over te zeggen,
want de show is nog niet uitgezonden, en het is niet duidelijk of de deelnemers
aan de polemiek ook al maar iets van de eigenlijke uitzending gezien hebben.
Anderzijds
is het proberen ter sprake brengen van een nijpende problematiek eerder
lovenswaardig. Het doel heiligt misschien wel de middelen, in zo'n geval. Maar
het valt altijd moeilijk te geloven dat een commerciële zender zijn commerciële
belangen zou opofferen aan het ethische of maatschappelijke aspect.
Moeten
we, om dergelijke zaak ten gronde te kunnen beoordelen, niet vertrekken vanuit
de intrinsieke bedoeling van de zender? Gaat het BNN inderdaad zuiver om de
maatschappelijke discussie? Dan is het er momenteel zeker in geslaagd om die
aan de gang te krijgen. Maar mag het daar bij blijven? Geeft dat de zender een
vrijgeleide om een bedenkelijk programma op de buis te brengen en daar ook nog
aan te verdienen? Want, die schijn heeft de zender op zijn minst tegen: kijkers
die moeten sms'n, dat is kassa kassa. De zender haalt hier onmiskenbaar
publiciteit uit, maar dat is misschien tegen wil en dank, je kan nu éénmaal
niet in discussie gaan zonder je bekend te maken. Maar zijn de bedoelingen écht
altruïstisch, moet BNN dat dan niet 100% duidelijk maken? Bijv. door de
opbrengst van de show en misschien zelfs de opbrengst van de reclameblokken er
om heen weg te schenken aan het wetenschappelijk onderzoek, of door het te
investeren in verdere sensibilisering rond orgaandonatie? Door rond het thema
campagne te blijven voeren of een structurele communicatiepartner te worden van
de Nederlandse Nierstichting of iets dergelijks? Altruïsme is maar
geloofwaardig als het zuiver is.
